Mustafa Fehmi Kubilay (ur. 1906; Kozan, Adana - zm. 23 grudnia 1930; Menemen, Izmir), turecki nauczyciel i podporucznik. To właśnie turecki żołnierz jest symbolem łańcucha wydarzeń, który rozpoczął się od zabójstwa Mustafy Fehmi Kubilay, Bekçi Hasana i Bekçi Şevki w Menemen 23 grudnia 1930 r. przez grupę antyrepublikańską, a zakończył się procesem sprawców, który określa się jako incydent na Kubilaju i obejmuje miesiące styczeń-luty 1931 r.
Urodził się w Kozanie w 1906 roku w kreteńskiej rodzinie. Jego ojciec ma na imię Hüseyin, a matka Zeynep. Mustafa Fehmi Kubilay został zabity przez grupę rebeliantów pod dowództwem Dervişa Mehmeta 1930 grudnia 23 r., Kiedy odbywał służbę wojskową w randze podporucznika w dystrykcie Menemen w Izmirze jako nauczyciel w 1930 r. Wydarzenie to było drugą ważną reakcyjną próbą, której świadkiem był reżim republikański po buncie szejka Saida w 1925 roku i przeszło do historii jako „incydent w Menemen” i „incydent na Kubilaju”. Przesłanie Mustafy Kemala do Sił Zbrojnych, przesłanie Szefa Sztabu Generalnego, interpelacja poselska i wystąpienie premiera İsmeta İnönü, decyzja Rady Ministrów o wprowadzeniu stanu wojennego, parlamentarne dyskusje nad ogłoszeniem stanu wojennego, protokół z pierwszego dnia rozprawy, akt oskarżenia prokuratury co do meritum, Divan-ı Harp Dekret Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji, mandat Rady Sądownictwa oraz uchwały Zgromadzenia Ogólnego Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji są dostępne w pełnym tekście w archiwach.
Zabójstwo Kubilaja wywarło ogromny wpływ nie tylko na państwo, ale także na społeczeństwo. Kenan Evren, 7. prezydent Turcji, powiedział, że miał wtedy 13 lat, a co przeżył i poczuł w następujący sposób:
„Incydent Kubilaj wywarł ogromny wpływ na mnie i moich kolegów z klasy. Bo brutalne męczeństwo młodego oficera oczywiście dotknęłoby nas. Byłem pod jej wpływem przez długi czas. Przez chwilę mówiono, że sprawców tej masakry złapano, a pociąg czeka na stacji. Od razu udaliśmy się na stację z 5-6 znajomymi. Widziałem tam zdrajców, którzy zamęczyli go i zabili Kubilaja. Pozostawiło to we mnie tak głęboki ślad, że zacząłem wtedy malować ołówkiem. Mój pierwszy obraz namalowałem jako obraz Kubilaja. Pamiętam i to było piękne zdjęcie. Żałuję, że go nie zachowałem, aby został ze mną jako pamiątka”.
Ślady Incydentu w Menemen zadomowiły się w pamięci społecznej, a chorąży Mustafa Fehmi Kubilay został symbolizowany jako „rewolucyjny męczennik”. Co roku, 23 grudnia, w różnych mediach publikowane są artykuły o Incydencie Kubilay, potępiany jest incydent i odbywają się uroczystości upamiętniające Mustafę Fehmi Kubilay.
Bądź pierwszy i skomentuj