Kraje europejskie NATO zwracają się w stronę bezzałogowych statków powietrznych (UAV) do operacji walki elektromagnetycznej (EW), takich jak zakłócanie radarów. Jest to kluczowa zdolność, której obecnie brakuje wielu siłom powietrznym kontynentu. Włoski Leonardo wskazał, że od dziesięciu do 20 krajów NATO wyraziło zainteresowanie zdolnością podobną do drona zakłócającego radar StormShroud, który dostarcza Wielkiej Brytanii.
Zależność Europy od USA i zagrożenie ze strony Rosji
Europa jest silnie uzależniona od Stanów Zjednoczonych w zakresie powietrznej wojny elektromagnetycznej, lukę, którą kontynent próbuje załatać pośród niepewności co do amerykańskiego zaangażowania. Tymczasem agresywna Rosja rozszerza swoje możliwości, w tym w roli wojny elektronicznej, opierając się na doświadczeniu na Ukrainie, gdzie drony są wszechobecne.
„Ukraina zamieniła się w wojnę dronów, z dronami i kontrdronami, a elektroniczne zagłuszanie jest jej częścią” – powiedział Dick Zandee, starszy pracownik naukowy holenderskiego think tanku Clingendael Institute. „Obecnie obserwujemy „drone-izację” zachodzącą w wielu obszarach, w tym w wojnie elektronicznej”.
Kraje europejskie należące do NATO stoją w obliczu „krytycznej” luki w zakresie zdolności do prowadzenia powietrznej wojny elektromagnetycznej, co stwarza potencjalne ryzyko w przypadku agresji ze strony Rosji – stwierdził Justin Bronk, analityk z brytyjskiego Royal United Services Institute, w swoim raporcie z marca.
Rozwiązania oparte na bezzałogowych statkach powietrznych: tańsze i skuteczniejsze
Bronk wezwał kraje europejskie do zapewnienia funduszy na rozwój zapasowych możliwości przeprowadzania uderzeń elektromagnetycznych z powietrza, opartych na „stosunkowo tanich” bezzałogowych systemach autonomicznych, które mogłyby krążyć nad terytorium wroga i byłyby szybkim sposobem na rozszerzenie tych możliwości.
Według Michaela Lei, wiceprezesa ds. sprzedaży broni elektronicznej w Leonardo, zapasowe zakłócacze bazujące na dronach są tańsze, przenośne i potencjalnie bardziej skuteczne, ponieważ działają bliżej zagrożenia. Może to być lepsze rozwiązanie niż zdalne zakłócanie, zwłaszcza dla krajów Europy Wschodniej, w tym Polski. Jednak te dwa podejścia są komplementarne i będą nadal współistnieć, powiedział Lea.
Doświadczenia na Ukrainie pokazały, że bezzałogowe zdolności, które mają towarzyszyć myśliwcom szóstej generacji, powinny zostać udostępnione „znacznie wcześniej”. Systemy takie jak StormShroud pozwalają myśliwcom czwartej i piątej generacji być skuteczniejszymi i działać swobodniej.
Wiodące firmy i nowe osiągnięcia
Leonarda: Portugalska firma Tekever jest pionierem dronów zakłócających radary dzięki StormShroud, bezzałogowemu systemowi powietrznemu zbudowanemu wokół zakłócacza BriteStorm firmy. Leonardo powiedział, że zauważył „znaczne zainteresowanie” BriteStorm ze strony krajów NATO i nie spodziewa się publicznego ogłoszenia przed czwartym kwartałem 2025 r. Firma powiedziała, że ma powiązania z producentami dronów, takimi jak General Atomics (producent MQ-9 Reaper) i Turkish Aerospace Industries (TUSAŞ). Dzisiaj (16 czerwca) odbędzie się ceremonia podpisania umowy joint venture z Baykar Technologies.
Raytheon: Firma produkuje zakłócającą wersję swojego jednorazowego pocisku-wabika, MALD-J, który według firmy jest pierwszym zapasowym zakłócaczem, który wszedł do produkcji. Raytheon zaprezentuje również swój zakłócacz nowej generacji, zakłócacz dalekiego zasięgu dla samolotu walki elektronicznej E/A-18 Growler amerykańskiej marynarki wojennej, na Paris Air Show.
Hensoldt (Niemcy): W przypadku ataku elektronicznego z powietrza firma opracowuje zakłócacz radarowy Kalaetron Attack, który koncentruje się na zakłócaniu z pozycji stojącej lub jest dostępny jako zakłócacz eskortowy na Eurofighterze, a także w konfiguracji zakłócania z pozycji stojącej. Przeprowadziła testy lotnicze systemu opartego na DRFM w 2023 r.
Projekt REACT: Konsorcjum kierowane przez Indra Sistemas, w którego skład wchodzą Hensoldt, Elettronica i Saab, pracuje nad projektem o nazwie Reactive Electronic Attack for Joint Missions (REACT). Celem projektu jest opracowanie możliwości wielokrotnego zakłócania, które można zintegrować z bezzałogowymi statkami powietrznymi i umieścić w kapsułach w celu tworzenia kopii zapasowych lub eskortowych zakłóceń. Druga faza projektu potrwa do 2028 r. i otrzymała 40 mln euro dofinansowania z UE.
Dania: W maju duńskie siły zbrojne testowały walkę elektroniczną opartą na dronach, wykorzystując bezzałogowy statek powietrzny ukraińskiej firmy Skyeton, wyposażony w ładunek radiowy z duńskiego satelity Quadsat.
Tales: Dzisiaj (16 czerwca) zaprezentowany zostanie miniaturowy ładunek walki elektronicznej przeznaczony do wykrywania i lokalizowania komunikatów radiowych dla małych bezzałogowych statków powietrznych.
Lea stwierdził, że „nasi potencjalni przeciwnicy uczą się bardzo szybko” ze względu na sytuację na Ukrainie, na Bliskim Wschodzie i w dalszych rejonach, a rozwój systemów takich jak StormShroud odzwierciedla chęć Wielkiej Brytanii, by pokazać, że ma zdolność do stawienia czoła tym zagrożeniom.
